Köpeklerde Saçkıran ve Tüy Dökülmesi: Nedenleri ve Tedavisi

Alopesi olarak da bilinen köpeklerde tüy dökülmesi yaygın olarak görülür ve genelde kolayca fark edilir. Tüy dökülmesi tek bir noktada, yamalar halinde veya tüm vücutta görülebilir. Evde tüyleri dökülen bir köpeğiniz varsa nedenini ve veteriner hekiminizden tavsiye almanız gerekip gerekmediğini merak ediyor olabilirsiniz. Köpeklerde tüy dökülmesine neden olabilecek birçok etken bulunur ancak çok da tüylü olmayan dostunuzun aşağıdaki beş neden biri dolayısıyla tüysüz kalma ihtimali daha yüksektir.

1. Mevsimsel Dökülme

Bazen köpeklerde aşırı görünen tüy dökülmesi aslında yalnızca normal bir tüy dökülmesidir. Tüyler tek tek yaşlandığında veya hasar gördüğünde ya da havalar ısındığında mevsimsel olarak dökülür. Artık köpeklerin çoğu merkezi ısıtmalı iç mekanlarda yaşadığından birçok köpek yıl boyunca tüy döker. Sibirya kurtları ve Labradorlar gibi bazı ırklar, ilkbaharda dökülen kalın kış tüyleri çıkarabilir. Ilıman bir iklimde yaşıyorsanız mevsimsel dökülme genelde daha az olur. Tüylerin dökülmesi kontrolden çıktığında köpeğinizi haftada iki veya üç kız fırçalayarak fazla tüyleri alabilir ve durumu kontrol altında tutabilirsiniz.

2. Bakteriyel ve Fungal Enfeksiyonlar

Bakteri ve mayalar, köpeklerin derilerinde yaşayan normal konaklardır ancak bazen sayıları fazla artarak enfeksiyona yol açabilir. Derideki bakteriyel veya fungal maya enfeksiyonları tüy dökülmesine, yağlı deriye, kızarıklığa, kaşıntıya ve kokuya yol açabilir. Bazen bakteriyel enfeksiyonlar sivilce benzeri kabarcıklara neden olur.

Köpekler, tüy kaybına ve küçük alana yayılan enfeksiyonlara yol açan bir mantarla da temas edebilir. Kırmızı, kaşıntılı veya pullarla kaplı yamalar görürseniz veteriner hekiminizi ziyaret etmelisiniz. Veteriner hekiminiz tam bir muayene gerçekleştirir, bazı testler önerir ve gerekirse enfeksiyonu tedavi etmek için antibiyotik ve mantar önleyici ilaçlar yazar.

3. Uyuz ve Diğer Parazitler

Uyuz, maytların neden olduğu kaşıntılı deri enfeksiyonları için kullanılan genel bir terimdir. Maytlar, derinin yüzeyinde veya saç foliküllerinde yaşayan, mikroskobik canlılardır. Deriyi kazarak veya çiğneyerek tüy dökülmesine ve kaşıntıya neden olurlar. Merck Veterinary Manual'a göre skabiyet maytı gibi bazı maytlar, hem insanlar hem de diğer köpekler için son derece bulaşıcıdır. Demodeks maytları gibi diğer maytlar bulaşıcı değildir ancak tüy dökülmesine neden olur ve tedavi gerektirebilir.

Pireler, köpeklerde tüy dökülmesinin yaygın nedenleri arasındadır. Pireler, köpeklerin tüylerini koparacak kadar kaşınmasına neden olabilir. Pireler genelde kafa ve boyun çevresinde ve kuyruk dibinde kaşınmaya neden olduğu için tüy dökülmesinin nerede olduğu iyi bir ipucu olabilir.

Pireler ve bazı maytlar son derece bulaşıcıdır, bu nedenle köpeğinizde bulduğunuz parazitler evinize ve diğer evcil hayvanlara çoktan bulaşmış olabilir. Mayt veya pire olduğuna dair kanıt bulursanız veteriner hekiminiz parazit önleyici tedavi reçete edebilir ve evinizdeki haşerelerden kurtulmaya yönelik ipuçları verebilir. Maytların çoğunun çıplak gözle görülemeyeceğini ve pirelerin genelde yumuşak eşyalarda olduğunu unutmayın; yani parazit görmediğiniz, onların köpeğinizdeki tüy dökülmesinin nedeni olmadığı anlamına gelmez.  

4. Alerjiler

İnsanlarda olduğu gibi köpeklerde de alerji gelişebilir ve en yaygın işaretlerinden bazıları deri kaşıntısı ve tüy dökülmesidir. Köpeklerde alerjilerin en yaygın nedenleri şunlardır:

• Polen, küf ve ev tozu akarları gibi çevresel alerjiler (atopik dermatit veya atopi)

• Pire alerjileri

• Gıda alerjileri

Veteriner hekiminiz alerjiden şüphelenirse pire kontrolü, kaşıntıya yardımcı ilaç, alerjenlerden uzak durma veya gıda alerjileri olasılığını ortadan kaldırmak için mama denemeleri önerebilir.

Gıda alerjileri yalnızca en az 10-12 haftalık mama denemesi yapılarak teşhis edilebilir. Veteriner hekiminiz, köpeğinizi sınırlı içeriğe sahip bir beslenme planı veya tedaviye yönelik bir mamaya başlatırsa köpeğinizin o süre boyunca başka bir şey yememesi kritik öneme sahiptir. Bir tane ödül veya çaldığı tavuktan bir ısırık, sonuçları bozabilir. Altta yatan neden alerjiyse ve doğru şekilde tedavi edilirse köpeğinizin tüylerinin yeniden çıkması ve kaşıntının sona ermesi beklenir.

5. Altta Yatan Tıbbi Nedenler

Köpeğin tüm vücudundaki veya belirli bölgelerdeki tüyler dökülüyorsa ve özellikle de kaşıntısı yoksa altta yatan bir tıbbi rahatsızlık olabilir. Deri, vücuttaki en büyük organdır ve sağlıklı kalmak için çok büyük miktarda besine ve vücudun görevlerini yerine getirmesine ihtiyaç duyar. Köpeğinizin altta yatan tıbbi bir rahatsızlığı varsa deri ve tüyler, sorunların ilk işareti olabilir.

Hipotiroidizm, böbreküstü bezi bozuklukları veya büyüme hormunu bozuklukları gibi hormonal bozuklukların hepsi köpeklerde tüy dökülmesine neden olabilir. Veteriner hekiminiz tüy dökülmesinin içten gelen bir sorunla ilgili olduğundan şüphelenirse nedenini belirlemek için laboratuvar testleri ve muhtemelen röntgen ve ultrason testleri önerebilir.

Aşırı tüy dökme stres, kötü beslenme, gebelik veya laktasyondan da kaynaklanabilir. Köpeğiniz normalden daha fazla tüy döküyorsa veya vücudunda kel bölgeler oluşuyorsa veteriner hekiminizden randevu alın. Vereceği tedavi, evcil hayvanınıza koyulan teşhise ve sağlıkla ilgili diğer ihtiyaçlarına bağlıdır.

Tüyleri dökülen bir köpeğin veteriner hekimi ziyaret etmesi gerekir ancak rahatsızlığı, yemeğindeki basit bir değişiklikle veya ilaçla genelde ortadan kaldırılabilir. Birçok olası neden olduğu için tüy dökülmesinin temeline inmek zaman alabilir, bu neden veteriner hekiminizle görüşün ve o ihtimalleri ortadan kaldırırken sabırlı olun. Normal tarama ve fırçalamaya devam etmek ve köpeğiniz için neyin normal olduğunu bilmek, bir sorun olduğunda ilk işaretlerini fark etmenize yardımcı olur.