Kediler İçin Esansiyel Yağlar: Güvenli mi?

Temizlik ürünleri ve kişisel ürünlerden tıbbi tedavilere ve daha fazlasına kadar her şeyde yer alan esansiyel yağlar oldukça popüler. Peki kedi ürünleri? Kediler için esansiyel yağ ürünleri var mı? Peki esansiyel yağlar kedilere uygun mu? Kedi ebeveynlerinin bilmesi gerekenleri burada bulabilirsiniz.

Esansiyel Yağlar: Nedir?

Esansiyel yağlar, aromatik ve/veya tıbbi özellikleriyle bilinen ve kişisel ürünlerde ve ev ürünlerinde kullanılan gül ve günlük ağacı gibi bitkilerin özleridir. Bunların, kedinizin mamasından bulunan önemli besinler olan esas yağ asitlerden farklı olduğunu unutmayın.

Esansiyel yağlar, difüze yağların solunması veya örneğin masaj sırasında deriye bölgesel olarak uygulanması pratiği olan aromaterapide yaygın olarak kullanılır. Liverpool University Hospitals NHS Trust, yağlardaki kokuların ve kimyasalların ağrıyı azaltmada, gerginliği gidermede ve ruh halini iyileştirmede yardımcı olabilecek "farklı duygusal ve fizyolojik tepkiler oluşturabileceğini" açıklamaktadır.

Kişisel ve Evde Kullanım

İnternetteki satıcıların artması ve doğal sağlık yöntemlerine olan ilginin yeniden ortaya çıkmasıyla esansiyel yağlar hiç olmadığı kadar erişilebilir. İnsanlar, birçok farklı şekilde bunları günlük hayatlarına dahil ediyor: temizleme spreyleri, el dezenfektanları, kokular, çamaşır deterjanları ve deri nemlendiricileri bunlardan yalnızca küçük bir kısmı.

Peki bunların kedilerle ne ilgisi var? Evde kedi dostlarınız varsa kediler için güvenli bir ev oluşturmak istersiniz ve bu da esansiyel yağlar gibi zararlı maddelerin erişilmeyecek yerlerde olması anlamına gelir.

Kediler İçin Zehirli Esansiyel Yağlar

Kediler için zararlı olan yaygın ev bitkileri gibi, Cats Protection esansiyel yağların birçoğunun da kediniz için zararlı olduğu konusunda uyarıyor. Bu, özellikle çok yoğun olduklarında geçerli ancak küçük miktarlar da zehirli olabilir. PDSA'ya göre aşağıdakiler özellikle tehlikelidir:

• Tarçın
• Limon yağları
• Karanfil 
• Okaliptus 
• Lavanta 
• Yabani fesleğen 
• Nane
• Çam
• Tatlı huş
• Çay ağacı
• Keklik üzümü
• Ylang ylang

Esansiyel yağlar tek başına satın alınabilir ancak böcek kovucu ve boya inceltici/beyaz ispirto/terementi ("terebentin" bir esansiyel yağdır) gibi diğer ev ürünlerinde de sıklıkla bulunur. International Cat Care, bu gibi ürünlerin kediler için son derece zehirli olabileceğini belirtmektedir.

Çay Ağacı Yağı: Özel Bir Uyarı

Özellikle çay ağacı yağı kediler için çok tehlikelidir. Çay ağacı spreyi, evcil hayvanlar için "doğal" pire kovucu olarak sıklıkla tanıtılsa da The Veterinary Nurse dergisi, çay ağacı yağının hem kedilerde hem de köpeklerde deri sorunlarına, ciddi nörolojik yan etkilere ve hatta ölüme yol açabileceği konusunda uyarmaktadır. Bu risk, yağ seyreltilmeden kullanıldığında özellikle yüksektir ve birkaç damlanın bile yan etkilere yol açtığı bildirilmiştir. Her ihtimale karşılık kediniz (veya köpeğiniz) için asla çay ağacı yağı kullanmayın.

Kediler İçin Güvenli Esansiyel Yağlar Var mı?

Kısaca yanıtlamak gerekirse kediler için güvenli esansiyel yağ yoktur. Cats Protection, esansiyel yağlara maruz kalmanın kedilerde organ hasarına, karaciğer çökmesine, nöbetlere ve ölüme yol açabileceğini açıklamaktadır. Bunlar şu yollarla olabilir:

• Deri maruziyeti; ör. yağı kedinizin tüylerine/derisine sürmek veya sıkmak. 
• Sindirim; ör. kedinizin tüylerinden/derisinden/patilerinden yağı yalaması veya bu yağları içeren bir şeyi yemesi/yalaması. 
• Soluma; ör. kedinin bir spreyden veya temizlik ürününden yağları soluması.

Ancak evinizde esansiyel yağlar kullanmak istiyorsanız alabileceğiniz bazı önlemler bulunmaktadır. PDSA ve Cats Protection; çubuklu oda kokuları, spreyler, nebülizör ve ultrasonik difüzerler gibi havaya esansiyel yağlar püskürten ürünlerin, kediniz yağları soluyabileceği için riskli olabileceği konusunda uyarmaktadır. Difüze yağ damlaları kedinizin tüylerine dökülebilir ve kendisini temizlerken bunları yalayabilir. PDSA, difüzör ürünler kullanıyorsanız bunları yalnızca kedinizi dışında tutabileceğiniz bir odada kullanmanızı ve kedinin içeriye girmesine izin vermeden önce odayı iyice havalandırmanızı önermektedir.

Mümkün olduğunca esansiyel yağlar içermeyen temizlik ürünleri ve kişisel ürünler kullanmaya çalışın. Esansiyel yağlar kullanıyorsanız riski en aza indirmek için bunları seyreltin ve kedinize dokunmadan önce ellerinizi iyice yıkayın. Kediler yüksek yerlere çıkam ve küçük alanlara girme konusunda ustadır, bu yüzden esansiyel yağlarınızı (ve bunları içeren tüm ürünleri) kedinizin erişemeyeceği yerlerde saklayın. 

Son olarak, kedinizde pire kovucu veya pire tedavisi olarak esansiyel yağları asla kullanmayın. Bunlar yerine veteriner hekiminizden öneri veya reçete isteyin. Esansiyel yağları güvenli bir şekilde kullanma konusunda tereddüt ederseniz veteriner hekiminizin tavsiyesini alın.

Veteriner Hekim Ne Zaman Aranmalıdır?

PDSA'ya göre esansiyel yağ zehirlenmesinin belirtileri şu şekildedir:

• Salya akıtma veya salyada aşırı artış. 
• Kusma.
• Titreme veya sarsıntı.
• Dengesiz yürüme. 
• Aşırı yorgun görünme.
• Nefes almada zorluk veya hırıltılı soluma.
• Düşme.
• Nöbet geçirme.

Kedinizin esansiyel yağ yediğinden şüphelenirseniz derhal veteriner hekiminizle veya bir acil durum kliniğiyle iletişime geçin ve belirtilere neden olduğunu düşündüğünüz esansiyel yağ ürününü kullanmayı bırakın.