Ölümcül Hastalığı Olan Evcil Hayvanların Bakımı

Evcil hayvanlar hayatımıza çok fazla mutluluk katar ve yaşamlarının sonuna yaklaşmalarının bu kadar üzücü olmasının nedeni de budur. Bir evcil hayvan sahibinin karşılaşabileceği en zor şeylerden biri, hastalıktan veya yaşından dolayı hayatının sonuna yaklaşan sevgili dostuna bakmaktır. Ölümcül hastalığı olan evcil hayvanlar, hem duygusal hem de mali açıdan ağır olan çok fazla bakım gerektirir. Ölümcül hastalığı olan evcil hayvanlara bakanlar, sizin ve evcil hayvanınızın yaşadığı zorlukları azaltmaya yardımcı olacak bilgileri ve kaynakları burada bulabilirler.

Ölümcül Hastalığı Olan Evcil Hayvanlar

Kedinize veya köpeğinize ölümcül bir hastalık teşhisi konulduğunda bazı zor kararlar vermeniz gerekir. Dostunuzun hayatını uzatmak için elinizden gelen her şeyi yapmak istemeniz doğaldır ancak evcil hayvanınıza sunacağınız yardımı sınırlayabilecek mali sınırlamalarla veya başka etkenlerle karşılaşabilirsiniz. Evcil hayvanınızın hastalığının ilerlemesini izlemek suçluluk, çaresizlik, öfke, hayal kırıklığı ve yakında veda edeceğini bilerek ileriye dönük yas gibi duygularla dolu bir süreç olabilir. Bununla başa çıkmanıza ve evcil hayvanınıza mümkün olan en iyi bakımı sağlamanıza yardımcı olacak bazı adımları burada bulabilirsiniz.

• Veteriner hekiminizle konuşun. Notlar almak veya veteriner hekimin size söylediklerini hatırlamanıza yardımcı olabilecek bir arkadaşınızla veya aile üyesiyle gitmeniz iyi bir fikir olabilir. Kullanılan teşhis yöntemleri gibi teşhis, hastalığın ilerlemesi ve tedavi seçenekleri hakkında sorular sormaktan çekinmeyin. Tedavinin hemen başlaması gerekip gerekmediğini veya seçeneklerinizi düşünmek için zamanınız olup olmadığını sorun.
• Evcil hayvanınızın hastalığını araştırın. Kendinizi eğitmek, veteriner hekiminizle daha etkili bir şekilde iletişim kurabilmenizi ve yararlı bilgiler edinmenizi sağlamanın yanı sıra bakım fikirleri, tedavi seçenekleri ve destek grupları konusunda yönlendirebilir. İnternette çok fazla yanlış bilgi mevcut. Bu yüzden veteriner hekim fakültelerinin, evcil hayvan derneklerinin (ör. RSPCA) veya diğer bilinen kuruluşların makaleleri gibi güvenilir kaynakları kullanarak bilgi edindiğinizden emin olun.
• Gerçekçi olun. Evcil hayvanınızın bakımına gerçekten ne kadar mali kaynak ayırabileceğinizi ve işinizin ve diğer yükümlülüklerinizin, hasta evcil hayvanınıza tam zamanlı hemşirelik yapmanıza olanak tanıyıp tanımayacağını düşünün. Herhangi bir sınırlamayı veteriner hekiminizle ve ailenizle görüşün.
• Yas duygunuzu bastırmayın. Hâlâ hayatta olmasına rağmen evcil hayvanınız için yas tutma konusunda kendinizi suçlu hissedebilirsiniz ancak hislerinizi reddetmek veya bastırmak, size ya da evcil hayvanınıza bir yarar sağlamaz. İlk önce duygularınız konusunda dürüst olarak ve bunları yazarak ya da anlayacak biriyle konuşarak duygularınızı sağlıklı bir şekilde yaşayın. Sonrasında üzerine düşünebileceğiniz fotoğraflar veya video anılar çekin. Sonrasında evcil hayvanınızın ihtiyaçlarına odaklanmak için daha iyi bir zihinsel ve duygusal durumda olursunuz.
• Kararlar verme konusunda acele etmeyin. Evcil hayvanınızın hastalığını öğrenmek duygusal açıdan çok ağır olabilir. Kendinize durumu sindirmek ve herhangi bir karar vermeden önce tüm seçeneklerinizi öğrenmek için zaman tanımak, hem evcil hayvanınız için en iyisini yapmanızı sağlayabilir hem de daha sonra yaşayabileceğiniz suçluluğu hafifletmeye yardımcı olabilir. Hastalık teşhisinin, hayatının sonu olmadığını hatırlamak da önemlidir. Evcil hayvanlar hem hayatta kalarak hem de veteriner hekimin ve sizin beklentilerinizin çok ötesinde kaliteli bir yaşam sürerek bizi şaşırtabilirler.

Ölümcül Hastalığı Olan Evcil Hayvanlarla İlgili Beklentiler

Belirtilerin tam olarak nasıl olduğu evcil hayvanınızın hastalığına bağlı olsa da hastalık ilerledikçe siz ve evcil hayvanınız aşağıdaki gibi durumlarla karşılaşabilirsiniz:

• Yan etkiler. Tedavi seçeneklerini araştırırken olası yan etkilerini veteriner hekiminizle görüşmeyi ihmal etmeyin. Yan etkiler çok hafif olsa veya hiç görülmese de bazıları, evcil hayvanınızın yaşam kalitesini etkileyebilir veya sağlığına başka yönlerden zarar verebilir. Evcil hayvanınıza ilaç verip vermeme arasında kalabilirsiniz, bu yüzden mevcut tüm seçenekleri öğrendiğinizden emin olun.
• İdrarını kaçırma. Evcil hayvanınız, gücü azaldıkça mesanesini kontrol edememeye başlayabilir. Hareket azlığı da düzenli tuvalet alışkanlıklarını sürdürmesini zorlaştırabilir. Evcil hayvanınıza en iyi yardımı sağlamak için veteriner hekiminizle konuşun. Özellikle köpekler ve kediler için üretilmiş olan idrar kaçırma ürünleri önerebilir.
• İştah kaybı. Evcil hayvanınız mamasına eskisi kadar ilgi göstermeyebilir. Bu, acı çektiğinin veya hayatının sonuna yaklaştığının bir belirtisi olabilir ancak hemen sonuca varmamak önemlidir. Artık ona verdiğiniz mamanın tadının iyi olmadığı veya gastrointestinal sorunlar yaşadığını da gösteriyor olabilir. Evcil hayvanınız artık mama yemiyorsa veteriner hekiminizle görüşün. Bu geçici, düzeltilebilir bir durum olabilir.
• Acı. American Society for the Prevention of Cruelty to Animals (ASPCA), evcil hayvanınız acı çektiğini size anlatmak için inleyebileceğini veya ağlayabileceğini ancak durumun hep böyle olmayacağını belirtiyor. Özellikle kediler ağrılarını gizlemeye eğilimlidir. Aşırı nefes alıp verme, solunum yetmezliği, saklanma, hareket etme isteksizliği ve mama konusunda seçici olma ağrı belirtilerinden bazılarıdır. Evcil hayvanınızda ağrı belirtileri varsa ağrı yönetimi için veteriner hekiminizle görüşün. Evcil hayvanlara zarar verebileceği veya durumunu kötüleştirebileceği için, veteriner hekiminiz belirtmediği sürece onlara asla reçetesiz ilaçlar vermeyin.
• Rahatsızlık. ASPCA'ya göre hareketin azalması, sızı ve rahatsızlık hissinin yanı sıra bası yaralarına da neden olabilir. Evcil hayvanınıza birçok yumuşak, rahat yatacak yer sağlayarak rahatsızlık hissini azaltabilirsiniz. Isıtılmış yatak, daha fazla rahatlık sağlayarak acının azaltılmasına yardımcı olabilir.

Evcil Hayvanınızla Zamanınızı İyi Değerlendirme

Evcil hayvanınızın hastalığının ne kadar ilerlediğine bağlı olarak, teşhis koyulduktan sonra bir süre boyunca hayatlarından keyif almaya devam edebilir. Bu zamanı özel anılar oluşturmak ve evcil hayvanınızın hayatının kalanını mümkün olduğunca mutlu geçirmesini sağlamak için kullanın. Mümkün olduğu kadar onları en sevdikleri yerlere götürün ve en sevdikleri aktiviteleri yapmalarını sağlayın. Tedavilerindeki herhangi bir gıda kısıtlamasına karşı olmadığı sürece en sevdikleri yemeklerin keyfini çıkarmalarını sağlayın.

Bu süreyi sadece evcil hayvanınızla olmaktan keyif almak için kullanın ve bu zamanı belgelemek için bol bol fotoğraf ve video çekin. Bir tutam tüy veya patisinin baskısı gibi saklamak istediğiniz anıları toplamak için bu zamanı kullanabilirsiniz.

Yaşam Sonu Bakımı

Evcil hayvanınızın hastalığı ilerledikçe onun için en iyi olacak bazı kararlar vermeniz gerekecektir. Bu zor olsa da seçeneklerinizi bilmek yardımcı olur.

• Bakım merkezi. Bazı bölgelerde evcil hayvanlar için, bazen palyatif bakım olarak da adlandırılan veteriner hekim denetimindeki bakım merkezi programları sunulur. Bulunduğunuz bölgede böyle bir program olmasa bile evcil hayvanınıza evde palyatif bakım sağlamayı tercih ediyorsanız evcil hayvanınızın ağrısını yönetmek ve rahat kalmasını sağlamak için ihtiyacı olanları sağlamak amacıyla veteriner hekiminiz size yardımcı olabilir. Bu, yaşamının sonuna kadar belirli bir ölçüde yaşam kalitesini sürdürmesi olası olan evcil hayvanlar ve yoğun, gece-gündüz bakım sağlayacak zamanı olan evcil hayvan ebeveynleri için iyi bir seçenektir.
• Ötenazi. Hiçbir evcil hayvan sahibinin kesinlikle karşılaşmak istemeyeceği, tüm kararların en zorudur ancak bazen acı çeken bir evcil hayvan için yapılacak en nazik şey olabilir. International Cat Care, ötenaziyi evcil hayvanınıza, yaşamı huzurlu bir şekilde sona ermeden önce bilincini kaybetmesine neden olan yüksek dozda anestezik madde verilmesi şeklinde açıklıyor. Bu süreçte evcil hayvanınızın hiçbir acı hissetmeyeceğinden emin olabilirsiniz. ASPCA, tam olarak ne zaman ve ne kadar kötüleşmeye başladığını doğru bir şekilde söyleyebilmeniz için evcil hayvanınızın aktivitelerini ve davranışlarını günlük olarak kaydetmenizi öneriyor. Evcil hayvanınız için ötenaziyi düşünmenin zamanı geldiğine inanıyorsanız veteriner hekiminizden tavsiye alın ve ihtiyaç duyduğunuz kadar soru sormaktan çekinmeyin. Prosedür genellikle veteriner hekimin muayenehanesinde yapılır ancak bazen, sizin ve evcil hayvanınızın daha rahat hissetmesi için evde de yapılabilir. Sonrasında veteriner hekiminiz, uygun şekilde gömülmesi gibi evcil hayvanınızın bedeniyle ilgili yapılmasını istediklerinizi yerine getirmeye yardımcı olur. Bu zorlu bir süre olacaktır, bu yüzden yas duygunuzu bastırmayın ve sevgili evcil hayvanınız için en iyisini yaptığınızı unutmayın.

Destek ve Öz Bakım

Hasta bir hayvana bakmanın fiziksel ve duygusal yükü başlı başına zorken buna sıklıkla yalnızlık hissi de eşlik eder. Ne yazık ki bazen, evcil hayvanınıza olan bağlılık hissinizi anlamayan arkadaşlardan veya aileden sempati görmek zor olabilir. Bu süre boyunca tüm dikkatinizin evcil hayvanınızda olması gerektiğini hissetseniz bile kendi bakımınıza öncelik vermeniz önemlidir. Böylece hem stresinizi yönetebilir hem de evcil hayvanınıza daha iyi bakım sağlamak için daha iyi bir durumda olabilirsiniz.

Her şeyden önemlisi, bunda yalnız olmadığınızı bilmelisiniz. Blue Cross gibi kuruluşlar, bu zorlu süreçle başa çıkmanıza yardımcı olmak için ücretsiz ve gizli danışmanlık gibi hizmetler ya da evcil hayvan kaybı yaşamış başkalarıyla iletişim kurma fırsatları sağlar. İlave destek için Blue Cross Pet Bereavement Destek Hizmeti ile 0800 096 6606 numarasından veya pbssmail@bluecross.org.uk e-posta adresinden ya da canlı sohbetle çevrimiçi olarak iletişime geçebilirsiniz.

Ölümcül hastalığı olan evcil hayvanlara bakmaktan daha acı veren çok az şey vardır. En iyi arkadaşınıza veda etme bekleyişi, kimsenin karşı karşıya kalmak istemediği bir durumdur. Ancak bu sürece bilgiyle ve bir destek ağıyla başlamak, baş etmeyi kolaylaştırarak sevgili kedinizle veya köpeğinizle kalan zamanınız çoğuna odaklanabilmenizi sağlar.